Het betrekken van echte gebruikers bij de ontwikkeling van een website wordt steeds belangrijker. Niet alleen om de steeds hogere verwachtingen te blijven managen en overtreffen, maar ook om een digitale oplossing te ontwikkelen waar de gebruiker echt blij van wordt. Het verzamelen van feedback en ervaringen is hierin cruciaal. Een gebruikerstest biedt uitkomst. Wat is een gebruikerstest? Hoe voer je een succesvolle gebruikerstest uit? En nog belangrijker: wat levert het op?

Wat is een gebruikerstest?

Een gebruikerstest, ook wel een usability test genoemd, is een manier om het gebruikersgemak van een product te onderzoeken. Voor Smartner zijn dit websites, systemen en platformen. Het testen van een bestaande website kan waardevolle inzichten opleveren. Ga je aan de slag met de ontwikkeling van een nieuwe website? Leg dan het prototype voor aan de potentiële doelgroep en meet de ervaringen en verwachtingen. Je staat ervan versteld hoeveel waardevolle informatie dit oplevert. Op het uitvoeren van een gebruikerstest in een prototype, wordt in dit artikel verder ingezoomd.

Wanneer het over gebruikerstesten gaat, dan hebben we het over het meten van functionaliteiten, structuren, contentlabels en interacties binnen de website. Smartner is ervan overtuigd dat het zuiver testen hiervan alleen kan plaatsvinden door de visuele designs achterwege te laten. Zijn deze namelijk wel aanwezig, dan geeft de doelgroep onbewust namelijk toch een oordeel over het design en de emoties die dit teweeg brengt. Om deze reden vinden gebruikerstesten plaats op basis van wireframes.

Het belang van gebruikerstesten?

Een gebruikerstest speelt een belangrijke rol in het wel of niet doen laten slagen van een website. Tijdens het uitvoeren van een gebruikerstest worden verschillende onderzoeksvragen beantwoord en weet je precies waar de doelgroep tegenaan loopt en waarom. Op basis van deze inzichten is het mogelijk om de wireframes aan te scherpen. Het uitvoeren van een gebruikerstest kent verschillende voordelen, te weten:

1. Verbeteringen op basis van ervaringen van de échte bezoeker in plaats van aannames

Waarschijnlijk heb je het prototype al ontzettend vaak gezien en ben je er volledig in thuis. Het gevaar dat op de loer ligt, is dat je zelf de gebreken niet meer ziet. Daarnaast is het mogelijk dat je jezelf vastbijt in aannames over het design of functionaliteiten die de gebruiker zelf helemaal niet ervaart. Je gaat vaak uit van conventies. De kritische vraag die gesteld kan worden is of deze ook gelden voor de beoogde doelgroep.

2. Meer inzichten dan bij kwantitatieve tests (antwoord op de ‘waarom’-vraag)

Bij een kwantitatieve test, zoals een A/B test worden verschillende onderdelen van een website heel specifiek gemeten. Je weet vaak alleen niet waarom A beter presteert dan B. Bij een gebruikerstest krijg je wel antwoord op de ‘waarom’-vraag. Testpersonen worden namelijk tijdens een gebruikerstest gevraagd om hardop te denken. Hierdoor wordt inzichtelijk waarom een testpersoon bepaalde handelingen verricht óf juist niet verricht. Zelf ben je ook aanwezig in de ruimte waar de test plaatsvindt en daarom is het mogelijk om eventueel vragen te stellen aan de testpersoon.

3. Kleine aanvullingen kunnen een wereld van verschil betekenen

Wanneer je een gebruikerstest doorvoert, kun je tot de conclusie komen dat bijvoorbeeld een kleine aanpassing in de navigatiestructuur een enorm verschil kan maken voor de beleving en het binnenhalen van een conversie. Ook kan het zo zijn dat je op jouw website termen gebruikt die binnen de organisatie heel gebruikelijk zijn, maar waarvan de buitenwereld geen idee heeft wat voor informatie hieronder wordt getoond. Ter illustratie: uit het onderzoek is gebleken dat de navigatie ondoorzichtig is, waardoor het vinden van de juiste informatie veel tijd vraagt en de gebruiker niet op de juiste pagina terecht komt.

Een product van iedereen

Het uitwerken van persona’s en customer journeys zijn verschillende manieren om een product te ontwikkelen, waarin de gebruiker centraal staat. Een stapje verder gaat de gebruikerstest. Gebruikers betrekken bij het product wanneer dit nog in ontwikkeling is, maakt van iedereen een digital designer. Het proces wordt immers niet meer door één persoon gedomineerd. De meningen van alle betrokken wegen even zwaar. De praktijk laat zien dat een product hierdoor naar een hoger niveau wordt getild.